MIAMOY ΛΕΝΤΑΣ

 

Η ΜΙΑΜΟΥ είναι ένα ορεινό χωριό πάνω στην νότια οροσειρά της ΚΡΗΤΗΣ τα Αστερούσια όρη. Το όνομα αυτό το πήραν τα βουνά μας από τον πρώτο βασιλειά της Κρήτης τον Αστερίωνα και καθώς λέγει ο μύθος, ο Δίας αποκατέστησε την ερωμένη του ΕΥΡΩΠΗ, δίνοντάς την για σύζυγο στον βασιλειά μαζί με τους τρείς γιούς που είχε αποκτήσει μαζί της, τον Μίνωα, τον Ραδάμανθυ και τον Σαρπηδόνα. Μία εκδοχή του μύθου της αρπαγής της Ευρώπης αναφέρει ότι ο Δίας με την αγαπημένη του μετά την άφιξή τους στο λιμάνι της Γόρτυνας, την αρχαία Λεβήνα ανηφόρησαν πορευόμενοι προς την Γόρτυνα. Μετά το πέρασμα της κορυφής των Αστερουσίων κάθισαν στο πρινόδασος της Μιαμού σε μικρό δροσερό σπηλιάρι να ξαποστάσουν αγναντεύοντας τον Ψηλορείτη, την πεδιάδα της μεσαράς και την Γόρτυνα που ήταν και ο βασικός σταθμός της πορείας τους αφού κάτω από τον πλάτανο της πόλης ολοκλήρωσαν την σχέση τους . Λείψανα ανθρώπινης παρουσίας υπάρχουν από την νεολιθική εποχή με χαρακτηριστικό στοιχείο το σπήλαιο στο κέντρο του χωριού που υπήρξε κατοικία και ίσως χώρος λατρείας κατά την πρώιμη αυτή περίοδο. Την ζωή στην περιοχή κατά την πρωτομινωική περίοδο επιβεβαιώνει ο αντίστοιχος οικισμός και ο θολωτός τάφος στην τοποθεσία κορακιές, όπως και οι οικισμοί της ίδιας περιόδου στην περιοχή του Λέντα στην επαφή των Αστερουσίων με το Λιβυκό πέλαγος. Κατά την κλασσική εποχή κατασκευάζεται ο ναός του Ασκληπιού στον ΛΕΝΤΑ όπου μαζί με την λατρεία του θεού ασκείται εφαρμοσμένη ιατρική σύμφωνα με τις γνώσεις της εποχής. Είναι σημαντικό το γεγονός ότι επιλέγεται αυτή η περιοχή σαν χώρος θεραπείας αφού τα ιδιαίτερα γεωδυναμικά και εδαφοκλιματικά χαρακτηριστικά σε συνδυασμό με την ποιότητα των αγροτοκτηνοτροφικών προϊόντων και η ποιότητα των φαρμακευτικών φυτών-βοτάνων συμβάλουν ώστε ο πάσχων που επισκέπτεται την περιοχή , μετά από παραμονή ολίγων εβδομάδων να αρχίζει να αισθάνεται καλλίτερα και πολλές φορές επέρχεται καθολική ίαση, ψυχική και σωματική. Αυτή η παράδοση και πρακτική έφτασε ως τις μέρες μας.

Το 220 π.χ. η περιοχή της Μιαμού υπήρξε θέατρο πολεμικών επιχειρήσεων και σφοδρών συγκρούσεων μεταξύ των επαναστατημένων νέων της Γόρτυνας που είχαν ως τελευταίο τους καταφύγιο την Λεβήνα και τα στρατεύματα των Γορτυνίων, των Κνωσσίων και των Αιτωλών που δέχτηκαν να προσφέρουν την βοήθειά τους στο παλαιό καθεστώς της Γόρτυνας με αποτέλεσμα την εξόντωση των νέων. Η Λεβήνα (Λέντας) γνώρισε μεγάλη ακμή κατά την ρωμαϊκή εποχή λόγο του Ασκληπιείου αλλά και σαν λιμάνι της Γόρτυνας με επισκέπτες και εκτός Κρήτης όπως από τα νησιά των Κυκλάδων και την βόρεια Αφρική.

Αργότερα με την επικράτηση του χριστιανισμού το Ασκληπιείο λεηλατήθηκε και με τα δομικά υλικά του κτίστηκαν δύο εκκλησίες κατά τον 6ο μ.χ. αιώνα. Πιθανώς τον 8ο μ.Χ. αιώνα τα παράλια εγκαταλείφτηκαν λόγο πειρατικών επιδρομών και μικροί οικισμοί αναπτύχθηκαν στην λεκάνη της Μιαμού κοντά σε σημεία που υπήρχαν μικρές πηγές. Και αυτοί όμως οι οικισμοί δεν άντεξαν πολύ αφού μεταδοτικές ασθένειες που σημάδεψαν την ιστορία του πολιτισμού μας εξόντωσαν τους κατοίκους και όσοι απέμειναν συγκεντρώθηκαν στο χώρο που βρίσκεται η Μιαμού δημιουργώντας μια κοινότητα ομού, μια-ο-μού, Μιαμού. Στα δύσκολα χρόνια που πέρασαν με τους κατακτητές να εναλλάσσονται και οι ασθένειες να θερίζουν οι άνθρωποι που κατοίκησαν στα μέρη μας έκτισαν πολλά εξωκλήσια αφού η μόνη ελπίδα που τους έμενε ήταν η βοήθεια από τον θεό. Γραπτά στοιχεία αρχίζομε να έχομε από το 1583 όπου η Μιαμού αναφέρεται με 204 κατοίκους (Καστροφύλακας, Κ 103).

Η Μιαμού ήταν παρούσα σε όλους τους αγώνες του έθνους και του λαού μας για ελευθερία και ανεξαρτησία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο καπετάν Μανιδογιώργης που μαζί με άλλους οπλαρχηγούς από την Μεσαρά πήρε μέρος στα γεγονότα της Θερίσου στον αγώνα για την απελευθέρωση από τον τουρκικό ζυγό και την ένωση με την Ελλάδα. Κατά την κήρυξη του πολέμου από την Ιταλία το 1940 πολλά παλικάρια από την Μιαμού πολέμησαν στα ελληνοαλβανικά και ελληνοβουλγαρικά σύνορα, αργότερα συμμετείχαν στην εθνική αντίσταση και η συντριπτική πλειοψηφία των χωριανών γυναικών και ανδρών βοήθησαν με κάθε τρόπο τα συμμαχικά στρατεύματα στην διαδικασία υποχώρησής τους προς τα νότια παράλια όπως και τους αντάρτες αργότερα περιφρονώντας τους κίνδυνους. Αυτή την στάση του το χωριό μας την πλήρωσε το Νοέμβριο του 1943 με φόρο αίματος. Ακολούθησαν χρόνια πάλι δύσκολα με πολύ φτώχια.

Έτσι άρχισε η μετανάστευση.

Ορισμένες οικογένειες πήγαν στην Αθήνα, άλλες στο Ηράκλειο προσδοκώντας καλλίτερες συνθήκες και εργασία. Αρκετές κοπέλες ακολούθησαν τον δρόμο της οικιακής βοηθού σε κάποια εύπορη οικογένεια της πόλης. Για αρκετά αγόρια η λύση ήταν τα καράβια. Άλλοι οικογενειάρχες επέλεξαν να ξενιτευτούν στο Βέλγιο ή την Γερμανία, αργότερα πήραν και τις συζύγους μαζί τους. Μερικοί ξεμπάρκαραν στην Αυστραλία την Αμερική και την Σουηδία. Πολλά παιδιά σπούδασαν και οι επαγγελματικές τους δραστηριότητες τους κράτησαν μακριά από τον τόπο που γεννήθηκαν.

Το χωριό άρχισε να ερημώνει.

Σήμερα το χωριό μας βρίσκεται σε φάση μαρασμού.

Κόντρα στο ρεύμα και με όραμα να ξαναζωντανέψει η Μιαμού και να γίνει ένα από τα ωραιότερα ορεινά χωριά της Κρήτης οι εθελοντές του χωριού με τον πολιτιστικό σύλλογο στην πρώτη γραμμή άρχισαν να εργάζονται εντατικά.

Την εποχή που η Μιαμού άρχιζε να παίρνει την κάτω βόλτα ο Λέντας άρχιζε δειλά- δειλά να παρουσιάζει στοιχεία ανάπτυξης με δραστηριότητες στην παραγωγή κηπευτικών αλλά κυρίως στον τουριστικό τομέα με την συνεχώς αυξανόμενη τουριστική κίνηση. Πολλά στραβά κι’ ανάποδα είχε αυτή η εξέλιξη και πολλά πρέπει να γίνουν για να βελτιωθεί η κατάσταση και να διορθωθεί ότι διορθώνεται για να πλησιάσομε το όραμα για τον Λέντα να γίνει ένα από τα ωραιότερα παραθαλάσσια χωριά της Κρήτης με κορμό την πλούσια ιστορία του, τα σπάνια εδαφοκλιματικά και περιβαλλοντικά στοιχεία της περιοχής